Η ψηφιακή εποχή, στην οποία ζούμε, δεν μπορούσε να μην αγγίξει και τον νευραλγικό τομέα της εκπαίδευσης. Δυστυχώς όμως μέχρι σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί με συνέχεια και συνέπεια πολιτικές για την λειτουργική ενσωμάτωση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Η εκπαίδευση αποτελεί προνομιακό χώρο για τη διάδοση των τεχνολογιών διαδικτύου στην κοινωνία, λόγω του ρόλου της, αλλά και της δεκτικότητας των νέων στις νέες τεχνολογίες. Οι διαθέσιμες υποδομές πληροφορικής και επικοινωνιών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και οι διαδοχικές χρηματοδοτήσεις από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους πρέπει να αξιοποιούνται, σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία που υπάρχει σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης, για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη διαδικτυακών εφαρμογών βασισμένων σε ανοιχτά πρότυπα και ανοιχτό λογισμικό που εύκολα θα τροποποιούνται και επαναχρησιμοποιούνται χωρίς να απαιτείται να τις αγοράζουμε πολλές φορές και για κάθε σχολική μονάδα. Αυτό θα εξασφαλίσει την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων για την προμήθεια υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης που είναι απαραίτητες για την παραγωγική χρήση των συστημάτων, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και ειδικότερα του κλάδου των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών και ενισχύοντας την απασχόληση σε όλες τις πόλεις της χώρας. Η λειτουργική ολοκλήρωση των παραπάνω εφαρμογών, θα οδηγήσει στην ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών εκπαίδευσης, πληροφόρησης και διοίκησης της εκπαίδευσης προσβάσιμες και μέσω διαδικτύου από την εκπαιδευτική κοινότητα (μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς).
Σήμερα η μεγάλη πλειοψηφία του εκπαιδευτικού λογισμικού, που χρησιμοποιείται απ’ τους δάσκαλους και τους καθηγητές δεν πληρεί το βασικό χαρακτηριστικό το οποίο θα πρεπε να είναι προαπαιτούμενο για το εκπαιδευτικό λογισμικό, να είναι ελεύθερα διαθέσιμο και ανοιχτό. Σίγουρα όλα αυτά τα χρόνια μπορούμε να βρούμε αρκετές αξιόλογες προσπάθειες από Έλληνες δημιουργούς και δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να απαξιώνουμε το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού λογισμικού. Πρέπει όμως να τονίσουμε το πόσο αδιέξοδη για την εκπαίδευση είναι η επιλογή κλειστού λογισμικού.
Καταρχήν περιορίζεται αρκετά η δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη και βελτίωση αυτών των εφαρμογών απ’ τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, καθώς δεν συνοδεύονται απ’ τον πηγαίο κώδικα. Επιπρόσθετα οι μαθητές έρχονται σε επαφή πρακτικά με ένα κλειστό “μαύρο” κουτί, αδυνατώντας έτσι να κατανοήσουν τόσο την ουσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας που χρησιμοποιεί το λογισμικό ως εργαλείο, όσο και να συμμετέχουν οι ίδιοι στη διαμόρφωση της. Τέλος είναι αρκετά σημαντικό το γεγονός πως τα σχολεία, και κατ’ επέκταση οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές, κλειδώνονται και περιορίζονται στη χρήση συγκεκριμένων πλατφορμών (συνήθως κλειστές κι αυτές) καθώς το κλειστό λογισμικό τεχνικά μπορεί να λειτουργήσει μόνο μέσα σ’ αυτές το οποίο απαξιώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα και απαιτούνται νέες προμήθειες.
Απ’ την άλλη μεριά έχουμε το Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ), το οποίο αποτελεί μια αλλαγή παραδείγματος στον τρόπο που αναπτύσσεται, δημιουργώντας ένα καλύτερο οικοσύστημα μέσα στο οποίο χωράνε τόσο οι δημιουργοί του λογισμικού, όσο (και αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό) και άνθρωποι που δεν έχουν εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις, μεταφραστές και απλοί χρήστες ή στην περίπτωση της εκπαίδευσης καθηγητές, δάσκαλοι και μαθητές .
Το Ελεύθερο Λογισμικό εκ φύσεως αναπτύσσεται με βάση τις πραγματικές ανάγκες των χρηστών. Συνεπώς οι ίδιοι οι χρήστες είναι αυτοί που απαιτούν όλο και μεγαλύτερη ελευθερία στο λογισμικό που χρησιμοποιούν, και κυρίως όταν αυτό αφορά την εκπαιδευτική διαδικασία. Όμως σε μια τέτοια προσπάθεια διάδοσης ο ρόλος των εκπαιδευτικών που θα αφουγκραστούν αυτές τις ανάγκες και θα δράσουν αναλόγως είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίος. Η υποχρεωτική χρήση ανοιχτών προτύπων σε όλα τα συστήματα που χρησιμοποιούνται στην εκπαίδευση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και μπορούν να συμβάλουν στη διάδοση του Ελεύθερου Λογισμικού.
Παράλληλα, απ’ τη φύση του το ΕΛ/ΛΑΚ αναπτύσσεται με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν χιλιάδες εκπαιδευτικά λογισμικά για όλα τα επιστημονικά αντικείμενα για όλες τις βαθμίδες και όλους τους τομείς της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Αυτό λοιπόν που απαιτείται είναι να υπάρξει μια κεντρική στρατηγική υιοθέτησης του ΕΛ/ΛΑΚ στην εκπαίδευση. Τα οφέλη από μια τέτοια πολιτική θα είναι πολλαπλά σε όλες τις συνιστώσες της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ενώ θα δοθεί και νέα ώθηση στην ανάπτυξή του δημιουργώντας έτσι τη δυνατότητα για εκπαιδευτικό λογισμικό ειδικά για τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Δεν είναι άξιο απορίας ότι το ελεύθερο λογισμικό απέτυχε οικτρά στην αγορά των netbooks όπου το κόστος απόκτησης ήταν χαμηλό και η αγορά δημιουργήθηκε πολύ πρόσφατα από το μηδέν;
Θέλω να πω ότι το του ΕΛ/ΛΑΚ στην εκπαίδευση θα έρθει σε αντίθεση με ένα σωρό κατεστημένα, μειώνοντας στο τέλος το επίπεδο εμπειρίας του χρήστη.
Χαρακτηριστικά αναφέρω τις διάφορες πιστοποιήσεις που είναι πλέον απαραίτητες ως επιπλέο αποδεικτικό γνώσης χρήσης Η/Υ αλλά και το λογισμικό που χρησιμοποιείται στα γραφεία. Σε αυτό μπαίνει και ο ευρύτερος κοινωνικός κύκλος φίλων και συγγενών που θέλουν χάρες, ζητούν βοήθεια για του Η/Υ κλπ.
[…] Η συνέχεια στο ιστολόγιο του κ Θ.Καρούνου […]
@Titanas:
Απέτυχε οικτρά; Δεν θα το έλεγα. Πρέπει να συνυπολογίσεις α) το ότι ξεκίνησαν να βγαίνουν *μόνο* με Linux, που είναι από μόνο του επιτυχία, β) τους λόγους που τους έκαναν να δίνουν και Windows (αδιαμφισβήτητες μονοπωλιακές πρακτικές της Microsoft)
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος σου, οι διαφορές μεταξύ προϊόντων της ίδιας εταιρίας (XP vs. Vista, Office 2003 vs 2007) είναι αρκετές για να «μειώνουν» το επίπεδο εμπειρίας του χρήστη και να καθιστούν τις πιστοποιήσεις πεπαλαιωμένες. Πολλές φορές δε, αυτό γίνεται και σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι συμβαίνει με μια μετάβαση σε ΕΛ/ΛΑΚ (π.χ. το OO.org έχει περισσότερες ομοιότητες με το Office 2003 απ’ ότι το 2007).
Δεν είναι τυχαίο που αυτή η μεγάλη έκρηξη στην υιοθέτηση ΕΛ/ΛΑΚ συνέπεσε με την μετάβαση XP->Vista. [δεν ισχυρίζομαι επ’ ουδενεί ότι είναι ο μόνος λόγος, μην παρεξηγηθώ]
Φαίδων
Υπάρχουν εκείνοι οι οποίοι προτιμούν να μετακινούνται με μοτοσικλέτα, και εκείνοι οι οποίοι προτιμούν το αυτοκίνητο. Βέβαια ορισμένοι βρίσκουν ελκυστικό και το ποδήλατο. Επιλέγουμε λοιπόν το μεταφορικό μέσο που μας βολεύει. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με το Λογισμικό. Το Ελεύθερο Λογισμικό σαφώς και προσφέρει μεγαλύτερες ευκαιρίες για την διάχυση της γνώσης, αλλά δεν είναι πάντα αυτό το ζητούμενο των χρηστών.
Πολύ καλή η σύγκριση αλλά το ελεύθερο λογισμικό και το ευρυζωνικό ιντερνέτ είναι τα δημόσια αγαθά του 21ο αιώνα, είναι δηλαδή το ισοδύναμο του δημόσιου οδικού δικτύου και όχι η μοτοσικλέτα, το αυτοκίνητο ή το ποδήλατο. Το ισοδύναμο της μοτοσικλέτας, το αυτοκινήτου ή του ποδηλάτου είναι οι εφαρμογές που αναπτύσσουν και συντηρούν οι εταιρείες.
Επειδή δεν υπήρξα αρκετά σαφής στο σχόλιό μου, σκοπός μου ηταν να τονίσω την ποικιλομορφία των αναγκών από χρήστη σε χρήστη και από οργανισμό σε οργανισμό. Ο καθένας έχει διαφορετικές ανάγκες επιλέγοντας με διαφορετικά κριτήρια το μέσο με το οποίο σκοπεύει να διεκπερεώσει την εργασία του.
Από την άλλη, μου δίνετε την ευκαιρία με το ανωτέρω σχόλιό σας να ολοκληρώσω την παρομοίωσή μου αντιστοιχίζοντας ως δημόσιο οδικό δίκτυο τα τεχνολογικά επιτεύγματα στα οποία στηρίζονται και τρέχουν τα οχήματα της πληροφορικής. Ο χρήστης επιλέγει το όχημα (software) το οποίο θα τον εξυπηρετήσει καλυτερα σύμφωνα πάντα με τα δικά του κριτήρια.
Άλλωστε η μαγεία αλλά και η κατάρα της πληροφορικής είναι η ποικιλομορφία της τόσο σε τεχνολογίες όσο σε Λ/Σ και Λογισμικό.
Συμφωνώ απόλυτα με το post σας, εφόσον η διάχυση της γνώσης στην εκπαίδευση και συγκεκριμένα στην Πληροφορική αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξής της. Αλλά είμαι επιφυλακτικός στο κατά πόσο μπορεί να καλύψει τις ευρύτερες ανάγκες των απλών χρηστών.
“Αλλά είμαι επιφυλακτικός στο κατά πόσο μπορεί να καλύψει τις ευρύτερες ανάγκες των απλών χρηστών.”
Όλοι νομίζουμε ότι ξέρουμε τις ανάγκες των χρηστών. Έχω δει παιδιά δημοτικού, να δουλεύουν το ubuntu, και μάλιστα πάρα πολύ καλά. Θα ήταν λοιπόν μάλλον φρονιμότερο, να ακούσουμε τις ανάγκες των χρηστών, να δούμε εάν καλύπτονται, και μετά να έχουμε τις επιφυλάξεις μας.
Ο Καποδίστριας, τις ίδιες επιφυλάξεις αντιμετώπισε, και έβαλε φρουρούς για να φυλάξουν τις πατάτες…